ชะพลู


รายละเอียด

ชื่อวิทยาศาสตร์:  Piper sarmentosum Roxb.

ชื่อวงศ์:  PIPERACEAE

ชื่ออื่น:  ผักปูนา พลูนก ผักปูนก (พายัพ) พลูลิงนก (เชียงใหม่) ชาพลู ช้าพลู (ภาคกลาง) ผักแค ผักปูลิง ผักนางเลิด ผักอีเลิด (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ) นมวา (ภาคใต้)

ลักษณะวิสัย:  พืชล้มลุกขนาดเล็ก 

- ต้น สููง 30-80 เซนติเมตร เป็นเถาทอดเลื้อยอยู่รวมกันเป็นกลุ่ม ลำต้นแบ่งเป็นข้อ ตามข้อมีรากช่วยในการยึดเกาะ และแตกหน่อใหม่ตรงข้อ

- ใบ ใบเดี่ยวเรียงสลับ แผ่นใบบาง ผิวใบเรียบสีเขียวสดเป็นมัน คล้ายกันกับใบพลูที่ใช้เคี้ยวกินกับหมาก ฐานใบกว้าง ปลายใบแหลมคล้ายรูปหัวใจหรือใบโพธิ์เล็กน้อย เห็นเส้นใบชัดเจน ใบมีกลิ่นฉุน มีรสเผ็ดเล็กน้อย

- ดอก ออกเป็นช่อ ดอกออกที่ซอกใบ ไม่มีก้านดอก รูปทรงกระบอก ดอกสีขาวขนาดเล็กอัดแน่นอยู่บนแกนช่อดอก และเปลี่ยนเป็นสีเขียว ไม่มีกลีบดอก ดอกแยกเพศ 

- ผล เป็นผลรวมแบบเบอรรี่ รูปทรงกระบอก เมล็ดขนาดเล็ก กลม อัดแน่นอยู่บนแกน

การขยายพันธุ์: การแยกหน่อ

การใช้ประโยชน์:

- ใบอ่อนและยอดอ่อนสด ให้ห่อเป็นเมี่ยงคำ ซอยใส่แกงคั่วหอยขม แกงคั่วปลาดุก และแกงคั่วหอยแครง ลวกเป็นผักจิ้มน้ำพริก และเป็นส่วนผสมแกงแค คั่วแค แกงหน่อไม้ แกงปลี

- ราก ขับเสมหะให้ออกมาทางระบบขับถ่าย ขับลมในลำไส้ ทำให้เสมหะแห้ง ต้น ขับเสมหะในทรวงอก

- ใบ มีรสเผ็ดร้อน ทำให้เจริญอาหาร ขับเสมหะ ในใบชะพลูมีสาร เบต้า-แคโรทีน สูงมาก

- ดอก ทำให้เสมหะแห้ง ช่วยขับลมในลำไส้

 

หัวเรื่อง

พฤกษาพรรณบรรณสาร : ศูนย์บรรณสารและสื่อการศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี

หมวดหมู่

พืช

คำสำคัญ

สมุนไพร, ไม้ประดับ

ข้อมูลการติดต่อ

ที่อยู่:ศูนย์บรรณสารและสื่อการศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี ตำบลสุรนารี อำเภอเมืองนครราชสีมา จังหวัดนครราชสีมา 30000

รายการอ้างอิง

  1. ทักษิณ อาชวาคม ... [และคนอื่น ๆ]. (2551). พืชกินได้ในป่าสะแกราช เล่ม 1. ปทุมธานี ; นครราชสีมา : สถานีวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย ; สถานีวิจัยสิ่งแวดล้อมสะแกราช.
  2. ชะพลู. สืบค้นเมื่อ 20 กรกฏาคม 2558, จาก http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B0%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B8%B9
  3. ชะพลู สรรพคุณของใบชะพลู และประโยชน์ของใบพลู. สืบค้นเมื่อ 20 กรกฏาคม 2558, จาก http://greenerald.blogspot.com/2013/05/Wildbetal-Leafbush.html
  4. เอื้อมพร วีสมหมาย และทยา เจนจิตติกุล. (2544). พฤกษาพัน. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ เอช.เอน กรุ๊ป.