พระธรรมวรนายก (โอภาส นิรุตฺติเมธี)
(พ.ศ. 2457-)
ที่ปรึกษาเจ้าคณะภาค 11 และเจ้าอาวาสวัดพระนารายณ์มหาราช วรวิหาร
ชาติกำเนิด: นามเดิมว่า โอภาส โรจนฉิมพลี เกิดเมื่อปี พ.ศ. 2477 ที่บ้านเลขที่ 120 บ้านงิ้ว ต.งิ้ว อ.ปักธงชัย จ.นครราชสีมา
บิดา-มารดา: บิดาชื่อ นายปั่น โรจนฉิมพลี และมารดาชื่อ นางมา โรจนฉิมพลี
บรรพชาและอุปสมบท:
- 7 ธันวาคม พ.ศ. 2489 บรรพชา ณ วัดตะกุด ต.งิ้ว อ.ปักธงชัย จ.นครราชสีมา โดยมี พระครูโพธาภิธาน (โพธิ์ พุทธฺสโร) เจ้าคณะตำบลงิ้ว วัดตะกุด ต.งิ้ว อ.ปักธงชัย จ.นครราชสีมา เป็นพระอุปัชฌาย์
- 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2497 อุปสมบท ณ พัทธสีมาวัดทองนพคุณ ต.คลองสาน อ.คลองสาน จ.ธนบุรี พระอุปัชฌาย์ พระสังวรวิมล (ชุ่ม ติสาโร) เจ้าคณะอำเภอคลองสาน วัดทองนพคุณ พระกรรมวาจาจารย์ พระภัทรมุนี (อิ๋น ภทฺรมุนี) เจ้าคณะอำเภอธนบุรี วัดทองนพคุณ พระอนุสาวนาจารย์ พระกิตติสารโสภณ (กี มารชิโน) เจ้าคณะภาค 4 วัดทองนพคุณ
การศึกษา:
วุฒิสามัญศึกษา
- พ.ศ. 2488 สอบได้ประกาศนียบัตรชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนประชาบาลตำบลงิ้ว 1 วัดฉิมพลี อ.ปักธงชัย จ.นครราชสีมา
- พ.ศ. 2508 สอบได้ประกาศนียบัตรประโยคครูพิเศษมูล (พ.) สนามสอบจังหวัดนครราชสีมา
- พ.ศ. 2527 สมเด็จพระสังฆนากะนิการยสยามวงศ์นครแคนดี้ แห่งประเทศศรีลังกา โดยอนุมัติของสภาการศึกษาแห่งคณะสงฆ์ศรีลังกา ประทานปริญญาอัครมหาบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (HONORARY DEGREE) สาขาการพัฒนาสังคมโดยใช้หลักธรรมทางพุทธศาสนา
- พ.ศ. 2532 ได้รับปริญญาศิลปศาสตร์บัณฑิตกิตติมศักดิ์ (ศศ.บ.) สาขาการพัฒนาชุมชน จากวิทยาลัยครูนครราชสีมา
- พ.ศ. 2548 ได้รับปริญญาพุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (พธ.ด.) สาขาวิชาธรรมนิเทศ จากมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
- พ.ศ. 2548 ได้รับปริญญาศิลปศาสตรดุศฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (ศศ.ด.) สาขาสังคมศาสตร์เพื่อการพัฒนา
วุฒิทางศาสนา
- พ.ศ. 2492 สอบได้ประโยคนักธรรมชั้นเอก สำนักศาสนวัดบึง ต.ในเมือง อ.เมืองนครราชสีมา จ.นครราชสีมา
- พ.ศ. 2498 สอบได้ประโยคบาลีชั้น ป.ธ. 6 สำนักเรียนวัดทองนพคุณ และ น.ธ. เอก
การศึกษาพิเศษ:
- ศึกษาด้วยตนเอง หัดอ่านเขียนภาษาขอมได้ พิมพ์ดีดภาษาไทยได้ ดีดลูกคิดเป็น ศึกษาเรียนรู้งานไม้ งานปูนสามารถทำงานนวกรรมได้
ความชำนาญ:
- สวดพระปาติโมกข์ เทศนา บรรยาย อภิปราย และปาฐกถาธรรมได้
งานปกครอง:
- พ.ศ. 2500 เป็นผู้รักษาการเจ้าอาวาสวัดพรหมราช ต.ตูม อ.ปักธงชัย จ.นครราชสีมา
- พ.ศ. 2502 เป็นพระกรรมวาจาจารย์
- พ.ศ. 2507 เป็นเจ้าอาวาสวัดพรหมราช ต.ตูม อ.ปักธงชัย จ.นครราชสีมา
- พ.ศ. 2508 เป็นผู้รักษาการแทนเจ้าคณะอำเภอปักธงชัย
- พ.ศ. 2509 เป็นเจ้าคณะอำเภอปักธงชัย
เป็นกรรมการฝึกซ้อมอบรมพระอุปัชฌาย์จังหวัดนครราชสีมา
- พ.ศ. 2513 เป็นพระอุปัชฌาย์
- พ.ศ. 2519 เป็นเจ้าคณะจังหวัดนครราชสีมา
- พ.ศ. 2520 เป็นผู้รักษาการแทนเจ้าอาวาสวัดกลางปักธงชัย ต.เมืองปัก จ.นครราชสีมา
- พ.ศ. 2536 เป็นเจ้าอาวาสวัดพระนารายณ์มหาราช วรวิหาร ต.ในเมือง จ.นครราชสีมา
- พ.ศ. 2561 เป็นที่ปรึกษาเจ้าคณะภาค 11
การศาสนศึกษา:
การดำรงตำแหน่งทางการศึกษา
- พ.ศ. 2497 เป็นครูสอนพระปริยัติธรรม สำนักเรียนวัดทองนพคุณ
- พ.ศ. 2498 เป็นครูสอนพระปริยัติธรรม สำนักศาสนศึกษาวัดบึง ต.ในเมือง อ.เมืองนครราชสีมา จ.นครราชสีมา
- พ.ศ. 2499 เป็นครูสอนพระปริยัติธรรม สำนักศาสนศึกษา วัดตะกุด ต.งิ้ว อ.ปักธงชัย จ.นครราชสีมา
- พ.ศ. 2500 เป็นครูสอนพระปริยัติธรรม สำนักศาสนศึกษา วัดวังวารีวน ต.ตูม อ.ปักธงชัย จ.นครราชสีมา
เป็นกรรมการตรวจข้อสอบประโยคธรรม สนามหลวง จ.นครราชสีมา
- พ.ศ. 2501 เป็นเจ้าสำนักศาสนศึกษาวัดพรหมราช
เป็นครูสอนพระปริยัติธรรม สำนักศาสนศึกษาวัดพรหมราช
- พ.ศ. 2502 เป็นกรรมการสอบประโยคบาลี สนามหลวง จ.นครราชสีมา
- พ.ศ. 2503 เป็นศึกษาอำเภอปักธงชัย ตาม พ.ร.บ. คณะสงฆ์ พ.ศ. 2484
- พ.ศ. 2509 เป็นประธานกรรมการสอบประโยคธรรม สนามหลวง อ.ปักธงชัย จ.นครราชสีมา
- พ.ศ. 2514 เป็นวิทยากรโรงเรียนพระสังฆาธิการ (แผนกศึกษาอบรม) ส่วนภูมิภาค จ.นครราชสีมา
- พ.ศ. 2518 เป็นผู้แทนเจ้าคณะภาค 11 นำข้อสอบประโยคบาลีสนามหลวงไป-เปิดสอบ ณ สนามสอบวัดทรงศิลา จ.ชัยภูมิ
- พ.ศ. 2519 เป็นผู้แทนเจ้าคณะภาค 11 นำข้อสอบประโยคบาลีสนามหลวงไปเปิดสอบ ณ สนามสอบวัดกลางสุรินทร์ จ.สุรินทร์
เป็นกรรมการสภาวิทยาลัยสงฆ์ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
เป็นเจ้าสำนักเรียนคณะจังหวัดนครราชสีมา
- พ.ศ. 2523 เป็นผู้จัดการโรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกสามัญศึกษานครราชสีมา วัดพระนารายณ์มหาราช วรวิหาร นครราชสีมา
- พ.ศ. 2529 เป็นอธิการวิทยาลัยสงฆ์นครราชสีมา
- พ.ศ. 2530 เป็นรองอธิการบดีมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยในพระบรมราชูปถัมภ์ วิทยาเขตนครราชสีมา
เป็นอาจารย์ประจำวิชาวินัยปิฎก วิชาการพระสงฆ์ วิชาปัญหาพระพุทธศาสนาในปัจจุบัน วิชาหลักพุทธธรรม วิชาธรรม-ประยุกต์ และวิชาพุทธศิลป์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยวิทยาเขตนครราชสีมา
- พ.ศ. 2532 เป็นพระปริยัตินิเทศน์ จ.นครราชสีมา
- พ.ศ. 2535 เป็นเจ้าสำนักศาสนศึกษา วัดพระนารายณ์มหาราช วรวิหาร จ.นครราชสีมา
เป็นครูสอนพระปริยัติธรรม นักธรรมบาลี สำนักศาสนศึกษาวัดพระนารายณ์มหาราช วรวิหาร
- พ.ศ. 2536 เป็นประธานสภามหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยในพระบรมราชูปถัมภ์ วิทยาเขตนครราชสีมา
- พ.ศ. 2541 เป็นประธานสภามหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตนครราชสีมา (ตาม พ.ร.บ.มหาวิทยาลัยฯ พ.ศ. 2540)
งานเผยแผ่:
- พ.ศ. 2497 เป็นพระธรรมกถึกในงานทานพิธี บุญพิธี และกุศลพิธีต่าง ๆ
- พ.ศ. 2508 เป็นพระธรรมทูตฝ่ายปฏิบัติการสายที่ 6 เขตอำเภอครบุรี จ.นครราชสีมา
- พ.ศ. 2509 เป็นหัวหน้าธรรมทูตฝ่ายอำนวยการสายที่ 6 อ.ปักธงชัย จ.นครราชสีมา
- พ.ศ. 2519 เป็นหัวหน้าธรรมทูตฝ่ายอำนวยการจังหวัดนครราชสีมา
เป็นประธาน อปจ. (หน่วยอบรมประชาชนประจำจังหวัด) จังหวัดนครราชสีมา
เป็นประธาน อปต. (หน่วยอบรมประชาชนประจำตำบล) ต.ตูม อ.ปักธงชัย จ.นครราชสีมา
- พ.ศ. 2530 เป็นวิทยากรประจำสำนักฝึกอบรม กองงานธรรมทูต ณ วัดปากน้ำภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร
- มีการประกอบพิธีในวันวิสาขบูชาเป็นประจำทุกปี
- มีการประกอบพิธีในวันมาฆบูชาเป็นประจำทุกปี
- มีการประกอบพิธีในวันอัฏฐมีบูชาเป็นประจำทุกปี
- มีการประกอบพิธีในวันอาฬหบูชาเป็นประจำทุกปี
- มีการอบรมพระภิกษุสามเณรหลังทำวัตรสวดมนต์ เช้า-เย็น ให้การอบรมเกี่ยวกับเรื่องสมณภาวะมีการตำหนิติเตียนผู้ที่ประพฤตินอกลู่นอกทางและยกย่องผู้ที่ประพฤติดีประพฤติชอบ ให้เป็นที่ปรากฏในหมู่คณะ
- มีการให้การศึกษาอบรมศีลธรรม นำปฏิบัติธรรมบำเพ็ญจิตภาวนา ในวันพระ 8 ค่ำ 15 ค่ำ ตลอดปี และในวันสำคัญของ ชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย์
- มีอุบาสกอุบาสิการักษาศีลอุโบสถ ทำวัตรสวดมนต์ ฟังธรรม บำเพ็ญจิตภาวนาในวันพระตลอดปี
- เป็นวิทยากรบรรยายธรรม อบรม ข้าราชการ พลเรือน ตำรวจ ทหาร คนงาน ผู้ต้องขังในเรือนจำ และนักเรียน นักศึกษาตามโรงเรียนและสถาบันการศึกษาต่าง ๆ
- มีความร่วมมือกับคณะสงฆ์ และทางราชการในการจัดทำแผนงาน และโครงการเผยแผ่ศีลธรรม การปฏิบัติธรรมอบรมพระภิษุ สามเณร ข้าราชการ และประชาชนทั่วไป ตามนโยบาบของทางราชการ และทางการคณะสงฆ์
งานพิเศษ:
- พ.ศ. 2500 ปัจจุบันเป็นองค์ธรรมแสดงธรรม เป็นวิทยากรบรรยาย อภิปราย และปาฐกถาธรรม ในงานของคณะสงฆ์ ทางราชการ และงานเอกชนเป็นประจำทุกปี ๆ ละ ประมาณ 100-200 รายการ เป็นเวลา 45 ปี
- พ.ศ. 2503 ปัจจุบันเป็นกรรมการพัฒนาหมู่บ้านพรหมราช หมู่ที่ 8 ต.ตูม อ.ปักธงชัย จ.นครราชสีมา
เป็นกรรมการศึกษาโรงเรียนวัดพรหมราช ต.ตูม อ.ปักธงชัย จ.นครราชสีมา
เป็นประธานกรรมการก่อสร้างอาคารโรงเรียนวัดพรหมราช ต.ตูม อ.ปักธงชัย จ.นครราชสีมา
- พ.ศ. 2507-2513 เป็นอาจารย์สอนวิชาหน้าที่พลเมือง และศีลธรรมชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น และตอนปลาย หลักสูตรกระทรวงศึกษาธิการ และสอนธรรมศึกษาชั้นตรี-โท-เอก หลักสูตรสนามหลวงแผนกธรรม ณ โรงเรียนปักธงชัย อ.ปักธงชัย จ.นครราชสีมา
- พ.ศ. 2508 ปัจจุบันเป็นวิทยากรบรรยายธรรมในโครงการต่าง ๆ เช่น
โครงการอบรมลูกเสือชาวบ้าน
โครงการไทยอาสาป้องกันชาติ
โครงการกองหนุนเพื่อความมั่นคงแห่งชาติ
โครงการเยาวชนอาสารักษาดินแดน
โครงการยุวเกษตรกร
โครงการกลุ่มหนุ่มสาว
โครงการอบรมจริยธรรมครูและนักเรียน
โครงการอบรมข้าราชการสัมพันธ์
โครงการคุณธรรมสัมพันธ์
โครงการรณรงค์เพื่อการรู้หนังสือแห่งชาติ
โครงการอบรมอาสาสมัครบรรเทาสาธารณภัย
โครงการอบรมอาสาสมัครสาธารณสุขหมู่บ้าน วัด และโรงเรียน
โครงการอาสาสมัครอนุรักษ์ศิลปกรรม
โครงการประชาสัมพันธ์การปลูกป่าไม้ใช้สอย และการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ
โครงการระดมธรรม บวชชีพราหมณ์
โครงการปริวาสกรรม
โครงการพัฒนาเยาวชน
โครงการบรรพชาสามเณรหมู่บ้านภาคฤดูร้อน
โครงการอุปสมบทหมู่เฉลิมพระเกียรติ
โครงการโคราชพัฒนา
โครงการรณรงค์เพื่อการรู้หนังสือแห่งชาติ
โครงการอาสาสมัครส่งเสริมคุณภาพชีวิต
โครงการอาสาสมัครสาธารณสุขขั้นมูลฐาน
โครงการป้องกันและแก้ปัญหายาเสพติด
โครงการจิตเวชบำบัด
โครงการฝึกอบรมพระธรรมทูต
โครงการฝึกอบรมวิทยากรประจำหน่วยอบรมประชาชนประจำตำบล
โครงการฝึกอบรมพระปริยัตินิเทศ
โครงการฝึกอบรมพระนักเทศน์ และนักเผยแผ่
โครงการฝึกอบรมพระวิปัสสนาจารย์
เกียรติคุณ:
- พ.ศ. 2511 กระทรวงมหาดไทยถวายพัดรอง ย่าม และใบประกาศเกียรติคุณตอบแทนที่ได้เป็นประธานดำเนินการก่อสร้างอาคารโรงเรียนวัดพรหมราช กลุ่มตูม สำนักงานการประถมศึกษาอำเภอปักธงชัย
- พ.ศ. 2523 กระทรวงมหาดไทยถวายโล่ประกาศเกียรติคุณตอบแทนที่ได้บริจาค เงินและสิ่งของอุปกรณ์การก่อสร้างอาคารโรงเรียนบ้านบ่อปลา กลุ่มลำนางแก้ว สำนักงานการประถมศึกษา อำเภอปักธงชัย
- พ.ศ. 2524 แม่กองงานพระธรรมทูตมอบพัดรอง ย่าม ผ้าไตร และใบประกาศเกียรติคุณ ในการปฏิบัติงานพระธรรมทูตดีเด่น เขตจังหวัดนครราชสีมา
- พ.ศ. 2526 กระทรวงมหาดไทยถวาย พัดรอง ย่าม และใบประกาศเกียรติคุณ
ตอบแทนที่ได้เป็นประธานจัดงานทำบุญเทศน์มหาชาติ และแสดงผลงานนักเรียนเพื่อระดมทุนหาเงินขุดเจาะและติดตั้งน้ำประปาบาดาล สำหรับใช้ในโรงเรียนอ่างห้วยยาง กลุ่มโคกกรวด สำนักงานการประถมศึกษา อำเภอเมืองนครราชสีมา
- พ.ศ. 2527 สมเด็จพระสังฆนายกะ นิกายสยามวงศ์นครแคดี้ แห่งประเทศศรีลังกา โดยอนุมัติของสภาการศึกษาแห่งคณะสงฆ์ศรีลังกา ประธานปริญญาอัครมหาบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (HONORARY DEGREE) สาขาการพัฒนาสังคม โดยใช้หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา
- พ.ศ. 2528 กองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในเขตนครราชสีมา ร่วมกับ ที่บังคับการทางยุทธวิธีร่วม 12 ค่ายปักธงชัย มอบเข็มเครื่องหมาย และประกาศเกียรติคุณ ตอบแทนในการจัดอบรม เป็นวิทยากรในการอบรม และเข้ารับการอบรมหลักสูตรพระสงฆ์กับความมั่นคงแห่งชาติ
- พ.ศ. 2529 คณะกรรมการอำนวยการจัดงานสัปดาห์ส่งเสริมพระพุทธศาสนา เทศกาลวิสาขบูชา คัดเลือกให้เป็นผู้ทำคุณประโยชน์ต่อพระพุทธศาสนา ประเภทส่งเสริมกิจการคณะสงฆ์ กราบทูลสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ให้เสด็จเป็นองค์ประธานพระราชทานเสาเสมาธรรมจักร และใบประกาศเกียรติคุณ ณ มณฑลท้องสนามหลวง กรุงเทพมหานคร
- พ.ศ. 2530 สภากาชาดไทย โดยเหล่ากาชาดจังหวัดนครราชสีมา มอบเข็มเกียรติคุณ เป็นเครื่องหมายตอบแทนการบริจาคโลหิต ครั้งที่ 1 ช่วยเหลือผู้ป่วยในการปฏิบัติหน้าที่ป้องกันเอกราช และอธิปไตยของชาติ
- พ.ศ. 2533 มูลนิธิสมาน-คุณหญิงเบญจา แสงมะลิ นำเข้ารับพระราชทานเกียรติบัตร พัดรอง ผ้าไตร รางวัลพระสงฆ์นักพัฒนาดีเด่น จากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ณ พระที่นั่งดุสิตาลัย พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน
- พ.ศ. 2536 สภากาชาดไทย โดยเหล่ากาชาดนครราชสีมา มอบเข็มเกียรติคุณเป็นเครื่องหมายตอบแทน การบริจาคโลหิต ครั้งที่ 7 ช่วยเหลือชีวิตเพื่อนมนุษย์ผู้เจ็บป่วย
- พ.ศ. 2544 ได้รับใบประกาศเกียรติคุณผู้ทำคุณประโยชน์ให้แก่กระทรวงศึกษาธิการ
- พ.ศ. 2547 สภาสังคมสงเคราะห์แห่งประเทศไทย ถวายโล่รางวัลผู้ทำคุณประโยชน์แก่สังคม และพัฒนาประเทศชาติ
สมณศักดิ์:
- พ.ศ. 2498 ประกาศนียบัตรเปรียญธรรม 6 ประโยค
- พ.ศ. 2512 เป็นพระครูเจ้าคณะอำเภอชั้นนอก ในราชทินนามที่ พระครูธวัชชัยมุนี
- พ.ศ. 2518 เป็นพระครูสัญญาบัตร เจ้าคณะอำเภอ ชั้นพิเศษ ในราชทินนามเดิม
- 5 ธันวาคม พ.ศ. 2520 เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญเปรียญ ที่พระสีหราชสมาจารมุนี วีรภูมิบริรักษ์ สังฆปาโมกข์
- 5 ธันวาคม พ.ศ. 2530 เป็นพระราชาคณะชั้นราช ที่ พระราชสีมาภรณ์ สาทรประชากิจจานุกิจ มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
- 5 ธันวาคม พ.ศ. 2537 เป็นพระราชาคณะชั้นเทพ ที่ พระเทพสีมาภรณ์ สุนทรศีลสมาจาร ปริยัติญาณธุราทร มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
- 5 ธันวาคม พ.ศ. 2545 เป็นพระราชาคณะชั้นธรรม ที่ พระธรรมวรนายก สาธกธรรมวิจิตร ปริยัติกิจธาดา ราชสีมาคณาทร มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
- พ.ศ. 2565 เป็นพระราชาคณะเจ้าคณะรอง ราชทินนาม พระพรหมวชิรนายก สาธกธรรมวิจิตร วิสิฐสีลาจารวัตร พิพัฒนกิจดิลกตรีปิฎกคุณากรณ์ มหาคณิสสรบวรสังฆาราม คามวาสีสถิต
พุทธทายาท
ศาสนสถาน
สงฆ์
ที่อยู่: | วัดพระนารายณ์มหาราชวรวิหาร อำเภอเมืองนครราชสีมา จังหวัดนครราชสีมา 30000 |